Để Học Tập Là Hạnh Phúc
Lời Ngỏ
Học–Đọc–Xem–Nghe gì để mở mang kiến thức
Internet không chỉ là Facebook, Youtube, Instagram hay Zalo... Có rất nhiều thứ thú vị & ý nghĩa & hoàn toàn miễn phí khác chỉ chờ bạn khám phá.
Mục này lập ra để giúp tổng hợp lại những nguồn kiến thức hay ho trên Internet lại, để biết đâu, bạn lại HỌC được điều gì mới, ĐỌC thêm được gì về bản thân, NGHE thêm gì về thế giới ngoài kia, XEM được Video thú vị, và thấy rằng thế giới quả thật rộng lớn và còn rất nhiều thứ để học thêm mỗi ngày.
Chúc bạn có những lúc hạnh phúc khi được học.
Tham khảo khóa học Tập Đọc, tại Hà Nội, đang được mở đơn đăng ký tại đây >> Link
1. HỌC
* Tất cả các giới thiệu đi kèm đều mang tính trải nghiệm cá nhân. Tốt nhất và trên hết, bạn nên tự học, tự nghe, tự đọc, tự xem, tự trải nghiệm... cho mình để rút ra cảm nhận riêng cho mình.
Coursera: Hiện là nơi cung cấp các khóa học Online nhiều nhất, đa dạng, và chất lượng nhất với hơn 2,500+ khóa học đến từ các trường đại học tốt nhất trên thế giới. Bạn có thể trải nghiệm du học tại chỗ thông quá các khóa có độ dài từ 4 hoặc 8 hoặc 12 tuần, có phụ đề tiếng Anh, có thể tải Video về máy, và có App trên Android và Iphone.
Chú ý: Hầu hết các khóa trên Coursera đều miễn phí, trừ khi bạn muốn lấy chứng chỉ. Với 1 số khóa thuộc dạng Specialization hay MicroMasters Programs, bạn chỉ cần gõ lại tên từng khóa trên Google, lúc đăng ký chọn "Audit" là có thể học Free.
Edx: Tương tự Coursera, Edx liên minh sáng lập ban đầu bởi Harvard và MIT, cung cấp hơn 2,000+ khóa học, thuộc nhiều chủ đề khác nhau. Với những người thích học sâu thì có thể thích Edx hơn, vì các khóa làm khá bài bản, học thuật & đủ sâu. (Coursera cảm giác hơi "nhập môn", đặc biệt các khóa ngắn 4 tuần với tổng thời gian bài giảng Video chỉ khoảng 4-5 tiếng). Edx cũng gần như hoàn toàn Free, trừ khi bạn muốn lấy chứng chỉ.
Future Learn: Tương tự Coursera & Edx, nhưng Future Learn chủ yếu do các trường đại học của Anh cung cấp. Thường thì các khóa học rất thực tiễn đúng chất giáo dục của Anh, mang tính ứng dụng vào cuộc sống hơn là các khóa có độ học thuật sâu như Edx. Có nhiều khóa dài, nhưng có những khóa rất ngắn, chỉ 2 tuần, bù lại Future Learn có UI học tập khá đẹp. Hiện trang cũng có hơn 1,000 khóa học, hầu hết miễn phí, trừ khi bạn muốn lấy chứng chỉ.
Iversity: Tương tự Coursera, Edx, Future Learn, nhưng Iversity chủ yếu là các nước châu Âu như Đức, Pháp... Trang có hơn 100+ khóa học, và rất nhiều khóa được giảng bằng ngôn ngữ Anh.
Kadenze: Tương tự Coursera, Edx, Future Learn, Iversity, nhưng Kadenze tập trung vào các môn nghệ thuật như Thiết kế, Âm nhạc, Mỹ thuật... từ các trường hàng đầu thế thế giới về Fine Arts. Trang có hơn 150+ khóa học, đa phần là Free, bạn cần phải trả phí ($20/1 tháng), nếu muốn lấy chứng chỉ, chữa bài tập.
Open Yale: Trước khi có Coursera hay Edx, 1 số trường như Yale, Harvard, MIT có tự mở các Platform riêng để đăng tải 1 số khóa học cấp độ nhập môn Free cho người học toàn thế giới. Open Yale có lẽ là nơi cung cấp các khóa học chất lượng nhất, với khoảng hơn 40 khóa, được quay trực tiếp tại lớp học [vì thế nên có thể đỡ buồn ngủ các khóa quay trong Studio], và có phụ đề tiếng Anh. Các khóa cũng đủ sâu và đủ dài, ngang với một học phần mà sinh viên Yale học. Rất khuyến khích nên thử với những bạn học sinh cấp 3 nung nấu quyết tâm du học.
MIT Openware: Tương tự Open Yale, MIT Openware do đại học MIT sáng lập. Web có hơn 2,500+ khóa học, nhưng có lẽ chỉ khoảng 100+ là có đầy đủ Video, Phụ đề, Slide... còn phần lớn chỉ là Syllabus hoặc Audio. Vì là trường mạnh kỹ thuật, nên phần nhiều là các khóa về các môn tự nhiên, hơn là các môn nhân văn, nghệ thuật.
Crash Course: Các video hoạt hình được thiết kế công phu, đồ họa đẹp, vui tươi, độ dài 15-20', sáng lập bởi anh em nhà Green, Hank Green và John Green [Lỗi lầm thuộc về những vì sao]. Crash Course hiện có khá nhiều chủ đề, với hàng trăm Video từ Lịch Sử, Văn Học, Thần Thoại, Sinh Học, Kinh Tế, Tâm Lý... có phụ đề tiếng Anh. Rất phù hợp với bạn học sinh cấp 2, cấp 3, muốn học các kiến thức phổ thông trên trường 1 cách vui tươi và có nghĩa hơn.
https://www.youtube.com/user/crashcourse
Khan Academy: Ban đầu hầu hết các video do Salman Khan (MIT) tự làm, giảng rất chậm và dễ hiểu, vừa học vừa ghi chú như cô giáo viết trên bảng đen, tập trung vào các môn Toán, Lý, Hóa, Sinh, Địa, Sử... cho học sinh cấp 2,3 và đại học năm 1,2. Hiện tại, Khan Academy đã mở rộng sang nhiều chủ đề hơn như Kinh tế, Tâm lý, Văn học, Luyện chứng chỉ... Các khóa học đều hoàn toàn miễn phí, cá nhân mình nghĩ dạy con trẻ Đọc-Nghe tiếng Anh tốt rồi vào đây tự học có lẽ bổ ích hơn nhiều là chui vào các lò luyện thi hay dạy thêm.
IAI Academy: Hơn 50 khóa học về triết học, tâm lý, đạo đức, khoa học... Hoàn toàn miễn phí, phần lớn từ các học giả bên Anh, tuy nhiên khóa thường hơi ngắn và được quay trực tiếp tại các sự kiện.
https://iai.tv/iai-academy/courses
Alison: Trang này cung cấp các khóa về kiến thức kinh doanh tài chính, kỹ năng mềm, tiếng Anh... nói chung là giống như 1 trường nghề, giúp bạn vững bước vào đời. Tuy nhiên, phần lớn các khóa ở dạng Slide tương tác, không có giảng viên đứng lớp.
Ngoài ra còn có 3 trang tổng học, phân loại các khóa học từ tất cả các nguồn trên thành các chủ đề đó là:
Open Culture: http://www.openculture.com/
Class Central: https://www.class-central.com/
Academic Earth: https://academicearth.org/
The Great Courses: Đây là trang trả phí, cung cấp giáo dục khai phóng & học tập suốt đời lớn nhất, bao gồm hàng trăm khóa học thuộc các chủ đề học thuật như Triết học, Tâm lý, Lịch sử, Tôn giáo... được giảng bởi các giáo sư hàng đầu tại các trường đại học Mỹ. Mỗi khóa sẽ có 1 cuốn Guidebook đi kèm để bạn theo dõi song song trong quá trình giảng.
Các khóa được quay và dựng tại Studio chuyên nghiệp, nên đảm bảo chất lượng cả về Video lẫn Audio. [Tuy nhiên, vì chỉ đi lại quanh 1 chỗ và không nhìn thấy khán giả, nên đôi khi có hơi buồn ngủ. Mình khuyên bạn nên tăng tốc độ video từ 1.2-1.5x để học cho tỉnh]. Phiên bản Audio được bán trên Audible với các bạn thích nghe. Ngoài ra, The Great Courses Plus là phiên bản Online, giúp bạn xem trực tuyến các khóa học qua PC hoặc App, có phụ đề tiếng Anh.
https://www.thegreatcourses.com/
https://www.thegreatcoursesplus.com/
The Moder Scholar: Tương tự như The Great Courses, nhưng TMS chỉ có các khóa Audio được thu tại Studio chuẩn, tuy nhiên đã ngừng phát triển thêm các khóa mới. Hiện TMS có hơn 100 khóa học, phần lớn thuộc giáo dục khai phóng như Lịch sử, Triết học, Nghệ thuật, Tôn giáo... có thêm các giáo sư từ các trường đại học Anh. Các khóa cũng có Guidebook đi kèm, độ dài từ 10h-15h trung bình mỗi khóa học, có thể mua trên Audible.
https://audiobookstore.com/audiobook-series/the-modern-scholar-series/
https://www.learnoutloud.com/Resources/Publishers-and-Retailers/Modern-Scholar/80
Lynda: Lượng khóa học khổng tập, rất mạnh trong mảng kỹ năng như Code, Web, Design, Sử dụng phần mềm, Kỹ năng mềm trong công việc hàng ngày, chia thành các cập độ từ nhập môn đến chuyên gia. Các khóa đều có Sub Anh, File bài tập để bạn tự thực hành trong lúc học.
Masterclass: Các khóa học được giảng dạy bởi chuyên gia hàng đầu thế giới trong lĩnh vực của họ, từ Đóng phim, Chụp ảnh, Viết, Nấu ăn. Các khóa đều có phụ đề Anh, Workbook đi kèm, được quay và dựng rất chuyên nghiệp.
Creative Live: Các khóa học về các chủ đề thiết kế, kỹ năng mềm, nghệ thuật, âm nhạc, mang tính thực hành cao. Các khóa được giảng bởi các bậc thầy trong nghề, quay và dựng chuyên nghiệp. Mỗi ngày sẽ có từ 3-5 khóa Free được chọn ngẫu nhiên, nhưng chỉ Stream vào 1 khung giờ nhất định, vậy nên bạn sẽ phải thức và học liên tục trong khung thời gian đó.
2. ĐỌC
The New Yorker: Cảm nhận cá nhân, đây là tờ hay nhất trong tất cả các báo Mỹ.
The Atlantic: Mục Magazine hàng tháng, rất dài và chất
The New York Times: Nên thử các mục Magazine, Sunday Review, Opinion, Modern Love
https://www.nytimes.com/section/magazine
https://www.nytimes.com/section/opinion
https://www.nytimes.com/section/opinion/sunday
https://www.nytimes.com/column/modern-love
The Guardian: Nên đọc mục Long-Read, Opinion
https://www.theguardian.com/news/series/the-long-read
https://www.theguardian.com/lifeandstyle/series/thiscolumnwillchangeyourlife
The Economist: Mục Magazine khá nhiều bài hay. Mục What if, nhiều bài lạ
New Republic: Nên thử mục Magazine và Books
https://newrepublic.com/tags/books
https://newrepublic.com/magazine
Wired: Viết nhiều khoa học, kỹ thuật, công nghệ, nên thử mục Backchannel & Ideas
http://www.wired.com/
https://www.wired.com/category/backchannel/
https://www.wired.com/category/ideas/
Fast Company: Sáng tạo + Thiết kế + Công nghệ + Startup...
Foreign Affairs: Chính trị+ Ngoại giao + Quan hệ quốc tế...
https://www.foreignaffairs.com/
Finanicial Times: Chuyên tài chính, kinh doanh. Nên thử mục Magazine, Opinion & Lunch with the FT
https://www.ft.com/life-arts/lunch-with-the-ft
Wall Street Journal: Kinh tế + Thị trường + Tài chính + Chứng khoán...
Washington Post: Chính trị + Xã hội Mỹ...
https://www.washingtonpost.com/
Vox: Chính trị + Văn hóa Mỹ. Tham khảo mục: Explainers & Conversations
https://www.vox.com/conversations
https://www.vox.com/explainers
Brain Pickings: Trang hay, nhiều bài về sách, văn chương, triết học...
https://www.brainpickings.org/
Nautilus: Mỗi số bàn 1 chủ đề dưới nhiều góc độ khác nhau, từ sinh học, tâm lý, vật lý, tâm lý... Thiết kế rất đẹp.
Aeon: Nhiều bài hay, thường do các giáo sư, chuyên gia trong ngành viết. Rất hay!
Edge: Trang Web "thông minh" nhất thế giới, nơi tụ họp của trí thức hàng đầu thế giới. Nên xem mục Video.
The School of Life: Trường đời, phần lớn do Alain de Botton viết. Đa dạng các chủ đề, văn chương rất đẹp.
http://www.theschooloflife.com/
The Chronicle of Higher Education: Dành cho những quan tâm đến giáo dục đại học
Harvard Business Review: Dành cho ai thích kinh doanh, quản trị, nhân sự, marketing...
Curiostiy: Kênh do Discovery phát triển
Mark Manson: Ở VN, gần như tất cả các bài viết của anh đã được dịch
https://markmanson.net/archive
Quora: Mạng xã hội hỏi đáp, rất nhiều câu trả lời hay ho.
Reddit: Voz của Tây. Khá nhiều thứ hay ho nếu chịu mò.
Các Trang Điểm Báo
The Electric Typewriter: Tổng hợp các bài báo hay nhất từ các nguồn báo thuộc nhiều chủ đề.
Longreads: Cho ai thích đọc những bài báo, câu chuyện dài và hay
Longform: Tương tự Longread
Arts & Letters Daily: Điểm các bài báo tương đối hàn lâm. Khó đọc nhưng rất chất.
The Browser: Điểm báo hay nhất trong ngày
Hacker News: Điểm báo do người dùng tự đề xuất. Các bài được chọn khá hay.
https://news.ycombinator.com/news
Twitter: Sử dụng #longreads để tìm những bài báo hay nhất trong tuần
Pocket Trending: Các bài báo đang Hot trên Pocket
https://getpocket.com/explore/trending
Các Trang Điểm Sách
The New York Review of Books: Nặng, khó, nhưng hay
London Review of Books: Tương tự
The Los Angeles Review of Books: Tương tự
https://www.lareviewofbooks.org/
Book Review: Mục điểm sách của tờ New York Times
https://www.nytimes.com/section/books/review
Books & Fiction: Mục điểm sách của tờ New Yorker
https://www.newyorker.com/books
https://www.kirkusreviews.com/
Các Trang Giúp Đọc Sách
Spark Notes: Hướng dẫn hiểu các tác phẩm khó & kinh điển
getAbstract: Tóm tắt sách
Blinkist: Tóm tắt sách, kho sách tương đối lớn
Macat: Phân tích sách kinh điển
https://www.routledge.com/The-Macat-Library/book-series/MACAT
Các Phần Mềm Đọc
Instapaper: Lưu lại bài hay ở bất cứ đâu, giao diện rất đẹp, sạch
Pocket: Có tính năng tag bài báo đã lưu
Tự tổng hợp các nguồn báo hay cho bạn:
Flipboard: https://flipboard.com/
Google News: https://news.google.com/
Apple News: https://www.apple.com/news/
1 Số Trang Tiếng Việt
Zeal: http://zeally.net/
Spiderum: https://spiderum.com/
Trạm Đọc: http://tramdoc.vn/
Ipick: https://www.ipick.vn/
Tâm Lý Học Tội Phạm: http://tamlyhoctoipham.com/
Nghiên Cứu Quốc Tế: http://nghiencuuquocte.org/
Sub Factory: https://www.facebook.com/subfactoryVN/
3. Xem
TED: Quá nổi tiếng, rất nhiều Video đã có phụ đề Việt đi kèm
Ted-Ed: Bài học nhỏ, từ 5-10’, nhiều chủ đề, hình họa đẹp, có thêm phần câu hỏi và đào sâu
Talks at Google: Các bài nói chuyện về sách tại Google, các Video đều có Sub Anh. Đa tạ Google!
https://www.youtube.com/user/AtGoogleTalks
EXPeditions: Phỏng vấn ngắn các chuyên gia hàng đầu thế giới về các chủ đề học thuật
https://www.joinexpeditions.com/
Book TV | Series | C-SPAN.org: Chương trình giới thiệu sách hay & khá sâu, đã có truyền thống hơn 20 năm
ZeitgeistMinds: 1 chương trình thường niên của Google, quy tụ nhiều diễn giả nổi tiếng, nhiều bài Talks rất hay
https://www.zeitgeistminds.com/
Aspen Ideas Festival: Sự kiện về ý tưởng được tổ chức hàng năm, theo dõi thêm qua tờ Atlantic
Chicago Ideas: Vì ý tưởng đáng được sẻ chia
Zuric Minds: Giống Aspen Ideas, nhưng tại Đức
SXSW Conference & Festivals: Sáng tạo, nghệ thuật & ý tưởng
https://www.youtube.com/user/sxsw
Politics and Prose: Các buổi giới thiệu sách mới ra của các tác giả. Rất hay.
https://www.youtube.com/user/politicsprose
The School of Life: Kênh Yotube của Trường Đời, các Video được làm rất nghệ.
https://www.youtube.com/user/schooloflifechannel
Academy of Ideas: Kênh hay, phần lớn về Triết học và Tâm lý
https://www.youtube.com/user/academyofideas
Psychology In Seattle: Phân tích phim, giải thích các khái niệm trong tâm lý học trị liệu
https://www.psychologyinseattle.com/
Closer to Truth: Triết học + Ý thức + Tâm trí + Ý nghĩa cuộc đời! Rất hay, nhiều các nhà khoa học hàng đầu!
https://www.closertotruth.com/
Fight Mediocrity: Các video tóm tắt sách khoảng 15'. Xem vui.
https://www.youtube.com/user/phuckmediocrity
PragerU: Video hoạt hình về những ý tưởng lớn
https://www.youtube.com/user/PragerUniversity/
Jordan B Peterson: Các khóa học tâm lý của ông rất hay & sâu. Riêng các khóa 2018 được quay chuyên nghiệp.
https://www.youtube.com/user/JordanPetersonVideos
Yuval Noah Harari: Trang Youtube chính thức của Harari, tuyển tập các bài nói của ông
Floating University: 12 bài giảng bởi 12 học giả hàng đầu về giáo dục khai phóng, rất hay!
Link (Một dự án thuộc Big Think)
Wisecrack: Phân tích phim
https://www.youtube.com/user/thugnotes/
ASAP Science: Video khoa học
https://www.youtube.com/user/AsapSCIENCE/
CGP Grey: Lịch sử + Triết học + Công nghệ
https://www.youtube.com/user/CGPGrey/
It’s Okay To Be Smart: Kênh khoa học
https://www.youtube.com/user/itsokaytobesmart/
Vsauce: Tâm trí + Triết học + Hành vi + Vật lý...
https://www.youtube.com/user/Vsauce/
Epipheo: Học mọi thứ
https://www.youtube.com/user/epipheo/
Wireless Philosophy: Triết học nhập môn
https://www.youtube.com/user/WirelessPhilosophy
National Geographic: Thế giới tự nhiên
https://www.youtube.com/user/NationalGeographic/videos
Kurzgesagt – In a Nutshell: 1 video/1 tháng, nhưng chất
https://www.youtube.com/user/Kurzgesagt/videos
Big Think: Đa dạng chủ đề, phần lớn từ các giáo sư trong ngành, từ 7-15'
https://www.youtube.com/user/bigthink
One Day University: Các bài Talk thuộc nhiều chủ đề giáo dục thường thức
https://www.onedayu.com/Videos
Intelligence Squared: Ghi lại các buổi Debate từ các học giả lớn
http://www.intelligencesquared.com/
Munk Debates: Khách mời Debate "khủng"
The Economist debates: Tranh luận dưới dạng bài báo từ các chuyên gia.
4. Nghe
Ted Radio Hour: Các bài Ted có cùng chủ đề được kết hợp lại, chất lượng nội dung & biên tập rất cao.
http://www.npr.org/programs/ted-radio-hour/
Freakonomics Radio: Từ những người viết nên Kinh tế học hài hước. Rất hay
http://www.wnyc.org/shows/freakonomics-radio/
You are not so smart: Ai thích Tư duy nhanh và chậm, nên nghe thêm lúc rảnh
Rationally Speaking: Có lý & Phi lý
http://rationallyspeakingpodcast.org/
On Being: Bàn về cuộc sống
Making Sense Podcast with Sam Harris: Triết học+ tôn giáo + tâm lí học + khoa học.
http://www.samharris.org/podcast
Jordan Peterson | Podcast: Vị "cha già" của Internet
https://www.jordanbpeterson.com/podcast/
Wes Cecil: Rất nhiều các khoá học hay, phần lớn về triết học, lịch sử tư tưởng
https://www.wescecil.com/lectures
The Tim Ferriss Show: Podcast hàng đầu Itunes. Tác giả của cuốn Tuần làm việc 4 giờ. Nhiều bài phỏng vấn hay.
Harvard Business Review IdeaCast: Ai thích kinh doanh, quản trị, lãnh đạo thì nên nghe để bắt kịp với thế giới.
http://feeds.harvardbusiness.org/harvardbusiness/ideacast
In Our Time: BBC radio, thập cẩm lịch sử, triết học, tôn giáo…. 20 năm tuổi đời
http://www.bbc.co.uk/programmes/b006qykl
The Reith Lectures: Các bài giảng hàng năm bởi các học giả hàng đầu thế giới, có từ năm 1948 trên đài BBC
http://www.bbc.co.uk/programmes/b00729d9
The CBC Massey Lectures: Tương tự Reith, nhưng của Canada, truyền thống từ năm 1961
https://www.cbc.ca/radio/ideas/past-masseys-lectures-1.4439273
Philosophize This!: Triết học nhập môn, nhưng nói theo phong cách dân dã, dễ hiểu.
http://www.philosophizethis.org/
Philosophy Talk: Trò chuyện triết học bởi hai giáo sư trường Stanford
http://www.philosophytalk.org/
Very Bad Wizards: Triết học+Tâm lí học, dạng trò chuyện
EconTalk: Phỏng vấn các chủ đề liên quan kinh tế học
Intellectual Explorers Club: Dành cho những người yêu tri thức
https://www.intellectualexplorers.club/podcast
The Tolkien Professor: Dành cho những Fan của Chúa Nhẫn
The Partially Examined Life: Trò chuyện triết học, mỗi số hoặc vài số 1 cuốn sách khó
https://partiallyexaminedlife.com/
The Knowledge Project Podcast: Tác giả của Blog Farnam Street
https://fs.blog/the-knowledge-project/
The History of Philosophy Without Any Gaps: Triết hoc từ A-Z
https://historyofphilosophy.net/
WorkLife with Adam Grant: Podcast của TED
https://www.ted.com/podcasts/worklife
Nir And Far: Business, Behaviour and the Brain: Tác giả Nir Eyal của cuốn Hooked
https://itunes.apple.com/us/podcast/nir-and-far-business-behaviour-and-the-brain/
Revisionist History: Podcast mới của Malcolm Gladwell về lịch sử, vẫn lối kể chuyện rất hút, khá xuất sắc.
http://revisionisthistory.com/
i'm cyborg but that's ok: nhiều nhạc Indie hay